Antwoord op vragen over MSDS Software

1. Horen de blootstellingscenario’s bij een MSDS document (VIB)?

Blootstellingscenario’s maken formeel deel uit van een MSDS document en moeten door de producent dus beschikbaar worden gesteld aan de afnemer. Het verdient sterke aanbeveling om hiervoor uw brancheorganisatie te raadplegen. Wellicht zijn er voorbeelden waarvan u gebruik kunt maken.
Overigens is het niet verplicht om voor alle stoffen blootstellingscenario’s te ontwikkelen. Dat geldt alleen voor stoffen die:gevaarlijk zijn. Zoals geregeld door de CLP-Verordening. Ofwel het zijn stoffen die PBT- ofzPzB eigenschappen hebben én in hoeveelheden van meer dan tien ton per jaar worden geproduceerd.

2. Hoe moet ik een MSDS document (VIB) meeleveren?

Volgens Artikel 31 (8) van REACH mag het MSDS document (VIB) in gedrukte vorm of elektronisch worden meegeleverd.

Met de MSDS Software SdS Area van Siam-it SdS Area beschikt u over een hulpmiddel waaree u automatisch uw MSDS documenten beheert en distribueert. Na verzending informeert SdS Area uw klanten tevens automatisch dat deze MSDS documenten naar hen onderweg zijn. Uiteraard voldoet de applicatie aan de wettelijke verplichting van artikel 31 van Verordening (EG) 1907/2006 (REACH).

3. Wanneer moet een leverancier zijn MSDS document (VIB) aanpassen?

Er geldt geen vaste houdbaarheidsdatum voor MSDS documenten (VIBs).
Is er sprake van wijzigingen zoals bedoeld in artikel 31, lid 9 van REACH? Dan dient een bijgewerkte en gedagtekende versie van het MSDS document te worden verstrekt aan alle afnemers aan wie de stof of het mengsel in de voorafgaande twaalf maanden werd geleverd. Iedere aanpassing na de registratie bevat ook het registratienummer (Artikel 31 (9)van REACH).

Dit welbewuste artikel 31, lid 9 verplicht leveranciers de MSDS direct aan te passen:

• Zodra er nieuwe informatie die van invloed kan zijn op de risicobeheersmaatregelen of nieuwe informatie over de gevaren beschikbaar komt;
• zodra een autorisatie is verleend of geweigerd;
• zodra een beperking is opgelegd.

Zie ook het richtsnoer voor MSDS documenten

Met de MSDS software Chemeter van Siam is het niet alleen gemakkelijk om nieuwe MSDS documenten te genereren, maar kunt u net zo eenvoudig uw bestaande VIB’s aanpassen indien dit wettelijk verplicht is.

4. In welke taal moet een MSDS document worden aangeleverd?

Volgens Artikel 31(5) van REACH moet een MSDS document worden verstrekt in de officiële taal van de lidstaat waar de stof wordt verhandeld. In Nederland moet het MSDS document dus te worden aangeleverd in het Nederlands.

Met de Chemeter MSDS software van Siam is het aanleveren van uw VIB’s in de taal en in overeenstemming met de wetgeving van het land waar uw product naar toe gaat een fluitje van een cent.

5. Wie is verantwoordelijk voor het opstellen van een MSDS document (VIB)?

De leverancier van een stof of mengsel is verantwoordelijk voor het verstrekken van een MSDS document (VIB). Aldus Artikel 31 (1) van de REACH-verordening. Volgens die verordening is de eerste in de keten die een MSDS document (VIB) moet opstellen, de Europese fabrikant dan wel de importeur van een stof of mengsel. Europese mixers (bedrijven die mengsels maken) moeten met ontvangen bladen MSDS document (VIB’s) maken voor hun mengsels.

Verderop in de keten(VIB)?

De leveranciers verderop in de keten moeten de ontvangen MSDS document (VIB’s) aanbieden aan hun afnemers (indien gewenst voorzien van hun eigen merknaam) of op basis van de bladen eigen MSDS document (VIB’s) genereren en leveren. De MSDS (VIB) verplichting geldt overigens lang niet voor alle stoffen of mengsels.

Snelheid, gemak en zekerheid met Siam-it

Met de MSDS software Chemeter en SDS Area van Siam-it kunt u snel, gemakkelijk en 100% wettelijk betrouwbaar MSDS documenten produceren, beheren en distribueren. Met de MSDS software van Siam-it heeft u eigenlijk geen omkijken meer naar de productie van uw VIB’s en kunt u zich volledig concentreren op uw core-business.

6. Met welke producten moet ik een MSDS document (VIB) meeleveren?

De leverancier van een stof of een mengsel moet de afnemers een MSDS document (VIB) conform Bijlage II van de REACH verordening verstrekken op het moment dat:

• een stof volgens de CLP verordening is geclassificeerd als ‘gevaarlijk’
• een mengsel is geclassificeerd als ‘gevaarlijk’ volgens de richtlijn ‘Gevaarlijke preparaten’ (tot 1 juni 2015) en de CLP
• een stof volgens REACH bijlage XIII geclassificeerd is als ‘persistent, bioaccumulerend en toxisch (PBT)’ of als ‘zeer persistent en zeer bioaccumulerend (zPzB)’
• een stof is opgenomen op de kandidaatslijst van zeer zorgwekkende stoffen

Op verzoek

Ook moet een leverancier zijn afnemer op verzoek een MSDS document (VIB) leveren als een mengsel overeenkomstig de Artikelen 5, 6 en 7 van Richtlijn 1999/45/EG niet aan de criteria voor classificatie ‘gevaarlijk’ voldoet, maar:

• in een afzonderlijke concentratie van ≥ 1 gewichtsprocent voor niet-gasvormige mengsels en ≥ 0,2 volumeprocent voor gasvormige mengsels ten minste één stof bevat met gevaarlijke effecten voor de gezondheid of het milieu, of
• in een afzonderlijke concentratie van ≥ 0,1 gewichtsprocent voor niet-gasvormige mengsels ten minste één stof bevat die persistent, bioaccumulerend en toxisch, of zeer persistent en sterk bioaccumulerend is volgens de criteria van bijlage XIII, of om andere dan de onder a) genoemde redenen is opgenomen in de kandidaatlijst van zeer zorgwekkende stoffen, of
• een stof bevat waarvoor in de Gemeenschap grenzen zijn vastgesteld voor blootstelling op het werk.

Hoeft niet te worden verstrekt

Een MSDS document (VIB) hoeft niet te worden verstrekt aan consumenten. Volgens REACH artikel 2 lid 6 hoeft een MSDS document (VIB) ook niet verstrekt te worden bij de volgende voor de eindgebruiker bestemde mengsels in afgewerkte vorm:

• geneesmiddelen voor menselijk en diergeneeskundig gebruik die binnen het toepassingsgebied van Verordening (EG) nr. 726/2004 en Richtlijn 2001/82/EG vallen en die gedefinieerd zijn in Richtlijn 2001/83/EG;
• cosmetische producten, als gedefinieerd in Richtlijn 76/768/EEG;
• medische hulpmiddelen die binnendringend zijn of in direct contact komen met het lichaam, voor zover er communautaire voorschriften voor de indeling en kenmerking van gevaarlijke stoffen en mengsels voorhanden zijn die eenzelfde niveau van informatie en bescherming verzekeren als Richtlijn 1999/45/EG;
• in levensmiddelen of veevoeder overeenkomstig Verordening (EG) nr. 178/2002, mede bij gebruik::
  i) als levensmiddelenadditief in voor menselijke voeding bestemde waren die binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 89/107/EEG vallen;
  ii) als aroma in levensmiddelen die binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 88/388/EEG en Beschikking 1999/217/EG vallen;
  iii) als toevoegingsmiddel voor diervoeding die binnen het toepassingsgebied van Verordening (EG) nr. 1831/2003 valt;
  iv) in diervoeding die binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 82/471/EEG valt.

7. Mijn manier van gebruiken staat niet in het MSDS document (VIB)

In dit geval dient u contact op te nemen met uw leverancier. Met het verzoek om uw manier van gebruiken alsnog op te nemen. Krijgt u uw manier van gebruiken niet uiteindelijk toch nietondersteund? Dan mag u dat alleen toepassen als u de veiligheid zelf heeft aangetoond. Dit laatste gaat alleen op in geval van gevaarlijke stoffen waarvoor de leverancier een verplichting had een chemisch veiligheidsrapport op te stellen en die u tevens in hoeveelheden van 1000 kg/ jaar of meer gebruikt.

8. Een professionele afnemer vraagt om een MSDS (VIB). Hoe snel moet ik dan leveren?

REACH Artikel 31 (8) luidt: ‘Een veiligheidsinformatieblad wordt gratis op papier of elektronisch verstrekt uiterlijk op de datum waarop de stof of het mengsel voor het eerst is geleverd.’ Dit is de algemene regel voor situaties waarin levering van een MSDS verplicht is.
In het geval u geen MSDS heeft meegeleverd op grond van het (uitzonderings-)artikel 31 (4) en uw professionele afnemer vraagt er alsnog om, dan kunt u hier uiteraard niet meer aan voldoen. Heeft u het MSDS ook niet direct in voorraad? Dan wordt een periode van enkele dagen om het MSDS op te vragen bij de fabrikant en door te sturen naar de afnemer redelijk geacht. Vraagt een afnemer om het MSDS terwijl hij een bestelling plaatst van de stof of het mengsel, dan ligt het voor de hand om deze MSDS mee te sturen met de zending.

9. Wat moet ik als afnemer met een MSDS (VIB) doen?

In het geval u als afnemer van producten MSDS documenten ontvangt, dient u de hierin voorgeschreven maatregelen op gepaste wijze toe te passen en indien nodig aan te bevelen aan uw afnemers. Dit om de risico’s afdoende te beheersen. Ontvangt u blootstellingsscenario’s of daarvan afgeleide informatie, dan bent u verplicht te controleren of uw gebruik binnen de gebruiksvoorwaarden valt. Na het ontvangen van een MSDS met een blootstellingscenario moeten genoemde noodzakelijke maatregelen binnen 12 maanden zijn getroffen.

Indien dit het geval is, is het gebruik opgenomen in de chemische veiligheidsbeoordeling van de registrant en als veilig beoordeeld. Is dit niet het geval? Dan moet de afnemer stappen ondernemen. Werkgevers dienen u alle relevante veiligheidsinformatie beschikbaar te stellen aan hun medewerkers via bijvoorbeeld een WIK (werkplek instructiekaart).

10. Moet ik een MSDS (VIB) verstrekken als ik een stof of mengsel lever voor de consumentenmarkt?

Artikel 31 (4) van REACH bepaalt dat een MSDS niet verstrekt hoeft te worden voor gevaarlijke stoffen of mengsels die aan aan het publiek worden aangeboden of verkocht. Met als voorwaarde dat deze producten zijn voorzien van voldoende informatie om eindgebruikers in staat te stellen de nodige maatregelen te nemen op het gebied van de bescherming van de gezondheid van de mens, de veiligheid en het milieu. Deze bepaling geldt niet in het geval een downstreamgebruiker of distributeur er om vraagt (dan dient de leverancier dus wel een MSDS te verstrekken).

Concreet

Concreet betekent dit dat u geen MSDS hoeft te leveren in alle situaties waarin de stof of het mengsel wordt aangeboden of verkocht in een samenstelling bestemd voor consumenten. Te weten:

• Indien u zelf een stof of mengsel (bijvoorbeeld een fles terpentine) levert aan een consument. De informatie die een consument nodig heeft staat immers op het etiket.
• Indien u een stof of mengsel levert aan een professionele afnemer, die de stof of het mengsel op zijn beurt verkoopt aan een consument.
• Indien u een stof of mengsel levert aan zowel consumenten als professionele afnemers. Denk bijvoorbeeld aan de exploitatie van een bouwmarkt. Dan levert u immers aan beide partijen. U hoeft in dit geval ook geen MSDS aan uw professionele afnemer te leveren. Tenzij deze daarom vraagt uiteraard. Is de informatie voldoende voor consumenten om veilig met de stof of het mengsel te kunnen werken? Dan gaat dat in de regel ook op voor professionele afnemers.
• Indien u een stof of mengsel levert aan een professionele afnemer die de stof of het mengsel levert aan zowel consumenten als professionele afnemers.
• Indien u een stof of mengsel levert aan een professionele afnemer en exact dezelfde stof of hetzelfde mengsel via een andere toeleveringsketen aan consumenten wordt aangeboden.

Bottomline: altijd voldoende informatie leveren

Punt van aandacht: In alle gevallen is de voorwaarde dat er voldoende informatie wordt geleverd om gebruikers in staat te stellen om mens- en milieuveilig met de stof of het mengsel om te gaan. Denk aan het gebruik van de juiste etiketten. Bovendien bent u altijd verplicht een MSDS te leveren wanneer uw professionele afnemer daarom vraagt. Bijvoorbeeld omdat een professionele afnemer de stof of het mengsel op een andere manier gebruikt dan omschreven is in de begeleidende consumenteninformatie.

11. Is een leverancier van stoffen en mengsels verplicht om aan klanten buiten de EU een REACH conform MSDS (VIB) te verstrekken?

REACH verplicht leveranciers van stoffen niet om een MSDS te verstrekken aan klanten buiten de EU. Artikel 3 (34) van REACH definieert een ‘ontvanger van een stof of mengsel’ als een downstreamgebruiker of een distributeur die wordt bevoorraad met een stof of mengsel [Artikel 31 (1)]. Conform de definities in Artikelen 3 (13) en 3 (14) van REACH zijn genoemde downstream-gebruikers en/of distributeurs natuurlijke of rechtspersonen gevestigd binnen de EU. De REACH verplichting (artikel 31) om een MSDS te verstrekken betreft dan ook enkel situaties waarin ‘ontvangers van de stof of het mengsel’ binnen de EU zijn gevestigd.

Uitzondering!

Het kan voorkomen dat in een situatie zoals hiervoor geschetst een MSDS documen toch verplicht is op grond van andere regelgeving dan REACH. Denk bijvoorbeeld aan Artikel 16 (3) van Verordening (EC) no. 689/2008. Dit betreft de export en import van gevaarlijke chemicaliën waarin het Verdrag van Rotterdam PIC) binnen de EU wordt geïmplementeerd. In dat geval zijn bedrijven die bepaalde gevaarlijke chemische stoffen exporteren naar afnemers buiten de EU toch verplicht om een REACH-conform MSDS te verstrekken bij export.

12. Moet in het MSDS van een mengsel dat voor circa 70% bestaat uit gevaarlijke stoffen worden aangegeven dat de overige 30% geen gevaarlijke stof(fen) zijn?

Volgens bijlage II. 3.2 van de REACH verordening is dit niet verplicht. Maar het mag uiteraard wel. Voor de volledigheid noteren we dat op grond van §3 ook ongevaarlijke stoffen dienen te worden opgenomen in een MSDS indien daarvoor wettelijke grenswaarden voor blootstelling gelden.

13. In een mengsel of op zichzelf. Hoe moet ethanol worden ingedeeld?

Bij het in de handel brengen van stoffen en mengsels in Europae is de indeling in Bijlage VI van de CLP wettelijk bindend. Een leverancier moet een stof indelen en etiketteren voor de gevaarcategorieën volgens de Bijlage VI van de CLP voor de betreffende stof. Voor gevaarcategorieën voor de stof die niet in de Bijlage VI van de CLP staan, moet de leverancier de stof zelf indelen. Op basis van alle beschikbare informatie.

Hoe werkt dat dan met ethanol?

Voor ethanol betekent dit het volgende: in Bijlage VI van de CLP heeft ethanol een wettelijk bindende indeling als Flam. Liq. 2 (H225) en geen wettelijke bindende indeling voor de gevaarcategorie kankerverwekkend. Voor dit deel moet de leverancier deze stof zelf indelen (zelfclassificatie). Rekening houdend met de
opinies van SZW en de gezondheidsraad. De uiteindelijke indeling blijft echter de eigen verantwoordelijkheid van de leverancier. Op het MSDS (VIB) moet de juiste etikettering staan op basis van de zelfclassificatie door de leverancier. Vermelding op de SZW-lijst dient te zijn opgenomen in rubriek 15 van de MSDS.